Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeme cezası, Kişisel Verilerin Korunması Kanununun 18. Maddesinde düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre veri sorumlusu; kişisel verilerini işlediği kimseleri gerekli hususlarda aydınlatmaz ise bu yaptırım ile karşılaşacaktır. Cezanın miktarı ise 2016 yılında tayin edilmiştir. Kanun koyucu Aydınlatma Yükümlülüğünü İhlal Cezası Miktarını 5.000 TL ile 100.000 TL arasında göstermiş, hesaplamasını ve ihlal yapan kişiye yansıtılmasını Kuruma bırakmıştır.
KVKK Aydınlatma Metni Hazırlamama Cezasına Neden Olan Haller
Aydınlatma metni hazırlanması Kişisel Verilerin Korunması konusunda temel uygulamalardan biri olduğu için pek çok fiil bu cezanın tüzel kişiye yansıtılmasına neden olmaktadır. Örneğin kamera kaydı aydınlatma metninin bulunmaması, işçiden rıza alınırken aydınlatma metni verilmemiş olması gibi haller işverene aydınlatmama yükümlülüğü ihlal cezası verilmesine sebep olabilir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ve uygulaması ülkemizde henüz yeni hayat bulmuş olduğu için kanunda pek çok boşluk bulunmaktadır. Bu nedenle büyük kurum ve kuruluşlar dahi cezalar ile karşılaşıyor. Kurul Kararları incelendiğinde KVKK 18. Maddesinde yer alan yaptırımların sıklıkla uygulandığı görülecektir. Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeme cezası diğer cezalara kıyasla daha az olarak görünse de kurumsal kimliğe doğrudan zarar verdiği düşünüldüğünde karşılaşılmak istenilmeyen cezalardan da biridir.
Aydınlatma Yükümlülüğünü İhlal Cezası 2020’de Güncel Miktarı
Kanunun 2016 yılında yayınlandığını ve yer alan alt sınır bedellerinin o yıl için tayin edildiğine yazımızın ilk bölümünde yer vermiştik. Bu nedenle Aydınlatma Metni yazmama cezası alt sınırı 2020 yılı için de 5.000 TL’den başlamıyor. Kişisel Verileri Koruma Kurumu tarafından yayınlanan cezaların yer aldığı Kurul Kararları sayfasında yer alan cezaların alt sınırı neredeyse 20.000 TL seviyesine ulaşmış durumda. İhlalin büyüklüğüne göre miktarın arttığı da göz önüne alındığında ciddi bir yaptırım uygulandığı söylenebilir.
Aydınlatma yükümlülüğünü yerine getirmeme cezası ile karşılaşmak istemeyen kurum ve kuruluşların ya da ceza almış, ilerleyen süreçte bu ihlali ortadan kaldırmak isteyen tüzel kişilerin kanunda belirtilen unsurları bünyesinde barındıran bir metin hazırlaması yararlarına olacaktır.
Aydınlatma Yükümlülüğünü Yerine Getirmeme Cezasına İtiraz
Yükümlülüğü yerine getirmediği gerekçesi ile kurum tarafından para cezasına çarptırılan kurum ve kuruluşların aydınlatma yükümlülüğü ihlal cezasına itiraz edebilmesi mümkündür. KVKK’da itiraz hususu doğrudan düzenlenmediği için Kabahatler Kanunu çerçevesinde itirazın yapılacağı merci Sulh Ceza Hakimlikleri olarak tayin edilmiştir. Yapılacak olan itirazın sağlam temellere dayandırılması tüzel kişinin yararına olacaktır. Bu nedenle bir KVKK Danışmanı ile hareket edilmesi tavsiye olunur.
Cezaya itiraz süresi ise 15 gündür. Aydınlatmama cezası alan tüzel kişinin bu cezayı ödedikten sonra itirazda bulunması yararına olacaktır. Halihazırda itirazının kabul edilmesi ve cezanın kaldırılması halinde ödemiş olduğu bedel kendisine iade edilecektir. Ancak hem cezanın ödenmediği hem de itirazın reddedildiği hallerde bu kez faizi ile ceza ödemesi söz konusu olacaktır.
