Eski Hale Getirme, Ceza Muhakemesi Hukukunda düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre belirli bir süre içerisinde lehine olan bir işlemi gerçekleştiremeyen ve süre itibari ile artık işlemin gerçekleştirilmesine imkan olmayan hallerde Eski Hale Getirme kurumu devreye girecektir. Ancak önemli belirtilmesi gereken nokta bu kurumdan faydalanabilmek ve başvurabilmek için kişinin “sürenin kaçırılmasında kusurunun olmadığını” ispat edebilmesi gerekir.
En sık uygulamasına İstinaf ve Temyiz başvurularında rastladığımız Eski Hale Getirme mahkemelerin uygulamaktan sıklıkla kaçındığı bir durumdur. Bu nedenle süresinden sonra temyiz başvurusu yapabilmek için daha önce bu alanda çalışmış ve benzer işleri bulunan bir Samsun Ceza Avukatı ile görüşülerek sürecin onun yardımı ile yürütülmesi aleyhinde kesinleşmiş karar bulunan hükümlünün lehine olacaktır.
Temyiz Süresini Kaçırma ve Eski Hale Getirme
Temyiz süresini kaçırma ve Eski Hale Getirme birbirleri ile sebep ve sonuç ilişkisi içerisinde bulunan iki olgudur. Ayrıntılı izah etmek gerekirse elinde olmayan nedenler ile 15 günlük süresi içerisinde Temyiz başvurusu yapamayan kimse EHG yoluna başvurmalıdır. Ancak sürenin kaçırılmasına sebep olan her neden başvurunun kabul edilmesi için yeterli olmayabilir.
Temyiz ya da İstinaf sürelerini kaçırarak CMK 41. Maddesi uyarınca Eski Hale Getirme başvurusu yapan kimse hem başvuru dilekçesini hem de Temyiz dilekçesini birlikte ilgili makama ibraz etmelidir. Bu sayede başvurunun onaylanması durumunda tekrar süre kaçırılması da söz konusu olmayacaktır. Dilekçelerin ayrı ayrı verilmesi durumunda eski hale getirmenin ardından temyiz süresinin hangi tarihten itibaren işleyeceği hususu iyi öğrenilmelidir. Aksi halde hak kayıpları yaşanması kuvvetle muhtemeldir.
Eski Hale Getirme Başvuru Süresi
Eski Hale Getirme dilekçesi yasal süresi içerisinde mahkemeye verilmelidir. Bu süre kanunda 7 gün olarak belirtilmiştir. Tıpkı başvurulan olgu gibi yine kişi kendi kusuru olmadan Eski Hale Getirme başvuru süresini de kaçıracak olursa bu kez yeni bir dilekçe ile aynı yola başvurabilecektir. Yedi gün içerisinde yapılan başvuru mahkeme tarafından değerlendirmeye alınır.
Başvuru için zamanaşımı süresi olan 7 günün başlangıç tarihi olarak mevcut engelin ortadan kalktığı tarih esas alınır. Örnekle izah etmek gerekirse geçirdiği trafik kazası sebebiyle hastanede yatan ve 15 günlük Temyiz süresini kaçıran kimse, hastaneden çıktığı günden itibaren 7 gün içerisinde başvuru dilekçesi vererek bu yola başvurmalıdır.
Eski Hale Getirme Dilekçesi Nasıl Yazılır?
Eski Hale Getirme dilekçesi hazırlarken öncelikle başlığın doğru seçilmesi gerekir. Yani dilekçenin hangi mahkemeye verileceğine dikkat edilmelidir. Eğer ortada bir engel olmasa ve süre kaçırılmamış olsaydı dilekçe hangi mahkemeye verilecekse yine EHG dilekçesi de o mahkemeye verilecek yani dilekçenin başlığı o mahkemeye hitaben yazılacaktır.
Yine dilekçe içerisinde söz konusu sürenin neden kaçırıldığını, Temyiz süresinin kaçırılmasında başvurucunun bir kusurunun olmadığını ve varsa delil teşkil eden belgeleri ile birlikte yer verilmelidir. Zira başvuruyu değerlendirecek kurum bir duruşma yapmayacağı için tüm değerlendirme söz konusu başvuru dilekçesi örneği üzerinden yapılacaktır. Bu nedenle başvurucunun, kabul kararı alabilmesi için iyi bir dilekçe hazırlaması yararlı olacaktır.
Eski Hale Getirme Başvurusunun Reddi
Usule uygun hazırlanmamış bir dilekçe ile yapılan başvuru sonucunda ilgili mahkeme makamı başvuruyu reddedebilir. Sürelerin geriye döndürülmesi gayesi ile başvuru yapan kimse ret kararına karşı İtiraz yoluna gidebilir. Bunun için yeni bir dilekçe hazırlanmalı ve ilgili mahkemenin bir üst mahkemesine ya da o mahkemeye özgü bir itiraz yolu gösterilmiş ise o yol takip edilerek başvurunun reddine itiraz edilebilir.
Başvuruya ilişkin kabul kararı verilmesi durumunda ise bu karardan etkilenen kimselerin itiraz ya da temyiz hakları bulunmamaktadır. Zira kabul kararları kesin niteliktedir. Kabul kararı verildiği andan itibaren artık muhakeme hiç süre kaçırılmamış gibi eski haline dönecektir. Sürenin geçirilmesi ile uygulanan kararın kesinleşme durumu da ortadan kalkacaktır.
