Hırsızlık suçu ve cezası, Ceza Kanunun 141 ile 147. maddeleri arasında düzenlenen, yargılaması Samsun Asliye Ceza Mahkemesinde yapılan ve karşılığında hapis cezası öngörülen bir suç türüdür. Suçun konusunu başkasına ait (zilyetliğinde bulunan) bir taşınır eşyanın sahibi rızası olmadan alınması oluşturur. Suçun işlenme şekli, saati ve işlenme yerine göre farklı yaptırımlar kanunda öngörülmektedir.
Uygulamada birden fazla hırsızlık suçu işlenmesi sebebiyle sanığa karşı tek dava açılması ile karşılaşılmaktadır. Bu durum hukuka aykırı olmamaktadır. Ancak hakim sanığın cezalandırılmasına karar verecek olursa sanığa verilecek ceza miktarının arttırılması söz konusu olacaktır. Suçun hem temel halinin hem de nitelikli hallerinin işlenmesi karşılılığında yasada öngörülen ceza miktarının fazla olması sebebiyle yargılama sırasında sanığın kendisini bir Samsun Ceza Avukatı ile temsil ettirmesinde fayda vardır.
Hırsızlık Suçunda Şikayet ve Vazgeçme
Hırsızlık suçu soruşturması ve kovuşturması şikayete tabi olmayan suçlardandır. Yani, mağdur sanıktan artık şikayetçi olmadığını, şikayetten vazgeçtiğini beyan etse dahi artık davanın düşmesi söz konusu olmayacaktır. Bu sebeple izlenmesi gereken yol mağdurun zararını gidermek ve bu zararın giderildiğine dair beyanın mahkemeye sunulmasını sağlamaktır.
Suçun basit hırsızlık kapsamında olması halinde ise hırsızlık suçunda uzlaştırma yapılması söz konusu olacaktır. Tarafların uzlaştırma makamında anlaşması halinde artık dava açılması söz konusu olmayacaktır.
Basit Hırsızlık Suçu ve Cezası
Basit hırsızlık suçu Türk Ceza Kanunun 141. maddesinde düzenlenmiştir. Düzenlemeye göre; sahibinin rızası olmadan başkasına ait bir malı kendisine yada bir başkasına menfaat sağlamak için alarak basit hırsızlık suçunu işleyen sanığa bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Ancak suçun basit halinin uzlaşma kapsamına alınması sebebiyle tarafların uzlaşmada anlaşması dava açılmasının önüne geçecektir.
Suçun hangi şekilde ve ne zaman işlenmesi halinde basit hırsızlık kapsamına alınıp alınmayacağı muallak iken Yargıtay Ceza Genel Kurulunun 2014/2-833 Esas ve 2015/98 Karar sayılı kararı ile bu durum netliğe kavuşturulmuştur.
Nitelikli Hırsızlık Suçu ve Cezası
Nitelikli hırsızlık suçu ve yasada öngörülen ceza miktarı kanunun 142. maddesinde detaylı olarak izah edilmiştir. Farklı nitelikli haller bulunması sebebiyle sanığın eyleminin nitelikli hırsızlık suçunu oluşturup oluşturmadığı kolaylıkla kontrol edilebilirdir. Önemle belirtmek gerekir ki hırsızlık suçunun nitelikli hali için öngörülen ceza miktarları üç yıl ile on iki yıl arasında değişkenlik gösteren hapis cezasıdır.
Suçun kanun kapsamında nitelikli hale mi yoksa basit hale mi girdiğini belirleyen en önemli faktör ise işlendiği yerdir. Suçun işlenme vaktinin ise nitelikli hal olarak değerlendirilmesi söz konusu değildir. Zira gece vakti işlenen hırsızlık suçu hem basit hali hem de nitelikli hali için bir ceza arttırıcı sebeptir.
Gece Vakti Hırsızlık Suçu ve Cezası (Ağırlaştırıcı Hal)
Hırsızlık suçunun gece vakti işlenmesi durumunda sanığa verilen cezanın miktarının yarı oranında artırılması söz konusu olur. Bu durum hem basit halde hem de nitelikli halde geçerlidir. Gece vakti olarak hangi saat aralığının ifade edildiği ise belirlidir.
Hırsızlık suçunun gece vakti meydana geldiğinin kabul edilmesi için suçun güneşin batmasından bir saat sonra ve güneşin doğmasından bir saat öncesine kadar olan zaman aralığında işlenmesi gerekir. Bu saatler mahkeme tarafından tespit edilir ve suçun işlendiği saat aralığı ile kıyaslanır. Kıyas sonucunda sanığın aleyhine bir durum tespit edilirse verilecek ceza yarı oranında arttırılır.
Hırsızlık Suçunda Zararı Karşılamak (Etkin Pişmanlık)
Hırsızlık suçu mal varlığına ilişkin bir suç olması nedeniyle mağdurun zararının karşılanması durumunda artık etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanması söz konusu olur. Tayin edilecek ceza miktarında ciddi oranda bir indirim söz konusu olması nedeniyle sıklıkla başvurulan bir yoldur.
Sanığın, mağdurun zararını soruşturma yani savcılık aşamasında karşılaması durumunda alacağı cezanın üçte ikisi, kovuşturma yani dava aşamasında karşılaması durumunda ise alacağı cezanın yarısı indirilir. Türk Ceza Kanununun 168. maddesinde düzenlenen etkin pişmanlık kurumundan faydalanmak sanığın lehine olacaktır.
Hırsızlık Suçu ve Cezası Hakkında Yargıtay Kararları
Hırsızlık Suçunda Değer Azlığı
Olayda ise; 35,00 TL değerindeki müzik çaları çalmaya kalkışan sanık hakkında, suçun işleniş şekli ve özellikleri itibariyle ceza vermekten vazgeçilemeyecek ise de, hırsızlık konusunu oluşturan malın değerinin az olması nedeniyle TCK gereğince verilen cezadan belirlenecek oranda indirim yapılması gerektiğinin gözetilmemesi, Teşebbüs nedeniyle cezadan indirim yapılırken madde numarasının belirtilmemesi, bozmayı gerektirmiştir. (11.03.2014)
Alışveriş Merkezinde Hırsızlık Yapmak
Sanığın ceza infaz kurumunda isticvap zaptı tebliğ edilirken, müdafii yardımından faydalanmak isteği gözetilmeden, duruşmada müdafii hazır bulundurulmaksızın savunmasının alınması yasaya aykırıdır. Hırsızlık suçunun Samsun’da alışveriş merkezi içindeki mağazada işlenmesi durumunda TCK.nın 142/1-b maddesinde düzenlenen suçun oluşacağı gözetilmelidir.
Hırsızlık Suçu ve Konut Dokunulmazlığının İhlali
Sanığın, hırsızlık amacıyla mağdurun cadde üzerinde bulunan ikametinin önüne gelip, yerden yüksekliği 3,5 metre olan duvara tırmanarak açık olan pencereden içeriye gireceği sırada, mağdurun üst komşusu tanık …’in bağırması üzerine ikamete giremeden oradan kaçtığı sabit olan olayda, kanunun benimsediği objektif teori esas alındığında, mağdura ait ikametten hırsızlık yapmak amacıyla duvara tırmanarak açık pencereye çıkan sanığın, mağdurun taşınır malını koruduğu egemenlik ve tasarruf alanına müdahale edip, hırsızlık ve konut dokunulmazlığının ihlali suçlarının kanuni tanımında belirtilen elverişli hareketlere başladığı, ancak tanığın kendisini fark edip bağırması üzerine içeriye giremeden ve hırsızlık suçunu tamamlayamadan olay yerinden kaçtığı, bu ana kadar gerçekleştirdiği eylemin, konut dokunulmazlığının ihlali ve hırsızlık suçunun kanuni tanımında öngörülen neticeyi meydana getirmeye elverişli olduğu hususları birlikte değerlendirildiğinde, eyleminin nitelikli hırsızlık suçuna teşebbüsün yanında, konut dokunulmazlığının ihlali suçuna teşebbüsü de oluşturacağının kabulünde zorunluluk bulunmaktadır.
