İçkiye (Alkole) bağımlı işçinin işten çıkartılması İş Kanunumuzun 25. Maddesinde İşverenin Haklı Derhal Fesih Hakkı başlığı altında ele alınmıştır. Madde hükmüne göre insan onuruna yakışmayacak şekilde bir yaşantı süren ya da alkole bağımlı olan – kanunda düşkün ifadesi kullanılmıştır – işçinin bu yaşantısına bağlı olarak bir hastalık geçirmesi halinde işveren haklı olarak alkolik işçisini işten derhal çıkarabilir.
Ancak hem yerel mahkemelerde hem de Yargıtay’da görülen bu husustaki davalarda bir işçinin çok içmesi iş sözleşmesinin feshi için tek başına bir yeterlilik hali olarak kabul edilmemektedir. İlave zorunlu haller de aranmaktadır. Bu nedenle aşırı alkol tüketen işçinin iş akdini feshederken bir Samsun İş Hukuku Avukatı ile birlikte hareket edilmesi gerekir.
İşyerine Sarhoş (Alkollü) Gelen İşçinin Kovulması
İşyerine alkollü olarak gelen işçinin akıbeti hakkında İş Kanununda doğrudan bir açıklamaya yer verilmiştir. Kanunun hem 25. Maddesinde hem de 84. Maddesinde bu hususta açıklama yer alır. Her iki ifade de birlikte dikkate alındığında işyerine sarhoş gelen işçinin iş akdi derhal feshedilebilir. Fesih sonrası işverenin işçiye bir tazminat ödeme borcu da doğmaz.
Gerçekten de çalışma yerine sorumsuzca alkollü olarak gelen işçinin iş sözleşmesinin haklı feshi mümkündür. Ancak işçinin alkollü olduğunun ispat edilebilmesi de gerekir. İspat için yaşanan olay sırasında tutulan Alkollü İşçi Tutanağı oldukça önemlidir. Bunun haricinde yine tanık beyanları da hem işçi hem de işveren için delil olarak kullanılabilir.
İşçinin Mesai Saatleri İçerisinde Alkol Tüketmesi
Tabiatı gereği iş yaşantısında profesyonellik ve aklıselimlik hakim olmalıdır. İşçinin işyerinde alkol tüketmesi de bu tabiata aykırı bir durum oluşturacak başta kendi çalışması olmak üzere etrafındaki kimselerin faaliyetlerini de olumsuz olarak etkileyebilecektir. Bu nedenle 4857 Sayılı Kanun böyle bir duruma karşı işverene doğrudan haklı ve derhal fesih hakkı tanıyarak onu güvence altına almıştır.
İşyerinde alkol tüketen ve çevresine zarar veren işçinin iş akdi işverence haklı olarak feshedilebilir. Böyle bir durumda sözleşmesi feshedilip işten çıkarılan çalışanın işvereninden bir tazminat talep edebilme hakkı da bulunmamaktadır. Ancak işvereninin bu yükümlülükten kurtulabilmesi için işten çıkarma eyleminin sebeplerini ispatlayabilmesi, bu yönde delillerini ortaya koyabilmesi gerekmektedir.
İçkiye (Alkole) Bağımlı İşçinin İşten Çıkartılması Hakkında Yargıtay Kararları
İşçinin İşyerine Ait Aracı Alkollü Olarak Kullanırken Kaza Yapması
Somut olayda, davacının alkollü iken davalı şirketin kendisine tahsis ettiği araç ile maddi hasarlı ve tek taraflı kaza yaptığı, otuz günlük ücreti tutarını aşacak şekilde davalıya zarar verdiği ve ayrıca davalı şirketin kiralama sözleşmesi ile araç temin ettiği dava dışı … A.Ş.’ye kaza ile ilgili olarak yanlış beyanda bulunduğu tüm dosya kapsamı, davacının savunması ve tanık beyanları ile sabittir. Bu durumda, işveren tarafından yapılan fesih haklı sebebe dayanmaktadır. Hal böyle olunca, davacının ihbar ve kıdem tazminatı isteminin reddi gerekirken, yanlış değerlendirme ile kabulüne karar verilmesi usul ve kanuna aykırı olup bozmayı gerektirmiştir. (22. HD 2013/28757 E. 2015/2416 K.)
Alkollü Araç Kullanma Nedeniyle Ehliyetine El Koyulan İşçinin Durumu
Davacı, davalı işyerinde tıbbi tanıtım mümessili olarak çalışmakta iken toplantı dönüşü alkollü araç kullanmış ve ehliyetine el konulmuştur. Davacı bu durumu amirlerine bildirmemiş ve ehliyetsiz araç kullanmaya devam etmiştir. Davacının ehliyetine altı ay el konulması nedeniyle geniş bir bölgede yaptığı ilaç temsilciliği görevini gereği gibi yerine getiremeyeceği açıktır. Davacının kusuru ile sebep olduğu bu durum işin yürütümünü bozucu nitelikte olup işverenden davacı ile iş ilişkisini yürütmesi beklenemez. Davacının eylemi fesih için haklı neden ağırlığında değil ise de, geçerli neden teşkil etmektedir. Bu nedenle davanın reddi gerekir. (22. HD 2012/30430 E. 2013/1629 K.)
İşçinin Özel Hayatı Nedeniyle İşten Çıkarılması
İnceleme konusu olayda; tıbbi satış mümessili olarak çalışan davacının iş sözleşmesinin kadınlara evlilik vaat ederek uzun yıllar birlikte olduğu, alkol alıp kapılarına dayandığı ve gereğinden fazla borçlanıp borçlarını ödememek suretiyle şirket etiklerine uymayan ve şirketi küçük düşüren özel yaşam sürdüğü, diğer çalışanlara kötü örnek olduğu, eczane ziyaretlerini iş programlarına uygun olarak yapmadığı gerekçesi ile İş Kanunu 17.maddesi uyarınca feshedilmiştir. Dinlenen davalı tanıkları davacının özel yaşamındaki dağınıklığının işyerine yansıdığını, bir birkaç bayanın değişik zamanlarda işyerini arayıp davacıdan şikayetçi olduklarını belirttikleri, bir bayanın davacının kendisini evlenmek vaadi ile kandırıp parasını aldığını belirttiğini, diğer bir bayanın da patron ile görüşmek istediğini belirterek davacının sık sık alkol alıp kapısına dayandığını, etrafı ve kendisini rahatsız ettiğini söylediğini, yine eczanede çalışan bir bayanının kendisinden para aldığını belirttiğini, davacının bu konuda defalarca uyarılmasına rağmen davranışlarına devam ettiğini açıklamışlardır. Davacının tanıklarca da doğrulanan davranışları özel yaşamı ile ilgili olsa da işyerinde işin yürütümünü bozucu niteliktedir. Bu nedenle feshin geçerli nedene dayandığı kabul edilerek işe iade isteğinin reddine karar verilmelidir. Mahkemece yazılı gerekçe ile davanın kabulü hatalı olmuştur. (9. HD 2007/31257 E. 2008/9580 K.)
