
İdari Dava Açma Süresi 2020 yılında da bir değişiklik göstermedi. İdari Yargılama Usul Kanunu’nda yer alan İdari Yargıda Dava Açma Süresi hak düşürücü bir süredir. Yani; bu süreyi geçiren kişi ya da özel hukuk tüzel kişisi daha sonra haklı da olsa hakkını ileri süremeyecektir. Esas incelemesinden önce usul kurallarının geldiği, şeklin içeriğe egemen olduğu hukuk düzenimizde durum idare mahkemesinde dava açma süreleri için de aynı. Bu nedenle hak kayıpları ile karşılaşmak istemeyen gerçek kişilerin ya da tüzel kişilerin; idarenin bir eylem ya da işlemine karşı açacak oldukları davalarda bir Samsun İdare Davası Avukatı ile görüşüp en azından onun yönlendirmesi doğrultusunda hareket etmesi faydalı olacaktır.
İdari Dava Açma Süresi Ne Zaman Başlar?
Dava açma süresinin başlangıç tarihi hesaplanırken öncelikle uyuşmazlığa konu idare fiilinin bir eylem mi yoksa bir işlem mi olduğu dikkate alınmalıdır. Bu ayrım idarenin oluşturduğu durumun dış dünyaya yansımasına göre yapılır. Bir kağıt, evrak ile bildirim söz konusu ise ya da bir cezalandırma hali mevcut ise idarenin işlem tesis ettiğinden bahsedilir. İdarenin para cezası, kınama, kapama gibi işlemlerine karşı İdare Mahkemelerinde Dava Açma Süresi söz konusu işlemin muhataba yazılı bildirim yapılması ile başlayacaktır. Kanunda belirlenen dava açma süreleri ancak bu tarih itibari ile başlayacaktır.
İdarenin eylem bildiren fiillerine karşı dava açma süresi ise muhatabın söz konusu eylemden haberdar olması ile başlayacaktır. Yani; belediye tarafından arazisine müdahale edilen kimse müdahale tarihini öğrenmesinin ardından yasal süresi içerisinde İdare Mahkemelerinde dava açabilecektir.
İdare Mahkemelerinde Dava Açma Süresi
Tam Yargı Davaları ve İptal Davaları yargılamalarının yapıldığı ve İdare Hukukunun birinci derece mahkemeleri sıfatına haiz olan İdare Mahkemelerinde dava açma süresi 60 gündür. Bu süre idari işlemlerde yazılı bildirim, idari eylemlerde ise eylemden haberdar olunduğu andan itibaren yani öğrenme anından sonra başlayacaktır. Yargılama sırasında hakimin re’sen inceleyeceği gibi davalı kurumca da idari dava açma süresinin geçtiği itirazında bulunulabilir.
Özel Hukukumuzdaki uygulamanın aksine İdare Mahkemelerinde zamanaşımı süresi yoktur. İdare Hukukunda süre kavramı “hak düşürücü süre” ile benzerlik gösteriyor olsa da kendine has bir kurumdur. Gerçekten de kaçırıldığında mevcut hakkı doğrudan ortadan kaldıran bir durum söz konusu olması nedeniyle idare mahkemelerinde dava açma süresi önemlidir.
Vergi Mahkemelerinde Dava Açma Süresi
İlgilendiği alan itibari ile özelleşmiş mahkemelerden olan Vergi Mahkemelerinde dava açma süresi 30 gündür. Ancak bu süre diğer özel kanunlarda belirtilen maddeler ile kısaltılabilir. Sürenin başlangıç tarihi; vergi mükellefi gerçek ya da özel kişiye ilgili Vergi Dairesince gönderilen yazının tebliğ tarihi ile başlayacaktır. Tebliğ tarihinin üzerine 31 gün eklenerek Vergi Hukukunda dava açma süresinin son günü kolayca hesaplanabilir.
Doğurduğu sonuçlar itibari ile külfetli ve kapsamlı bir hukuk dalı olan Vergi Hukuku’nda herhangi bir işlem yapmak isteyen, sonuçlarını göze alan gerçek kişi ya da özel hukuk tüzel kişisi vergi mükellefinin bir avukat ile görüşerek onun bilgisi ve yönlendirmesi dahilinde eylemde bulunması mükellefin yararına olacaktır.
İdari Yargıda Özel Dava Açma Süreleri
Her halde İdari Yargılama Usul Kanunun 7. Maddesinde gösterilen süreler geçerli olmayabilir. Zira ilgili maddede de özel kanunlara atıf yapılarak; o kanunlar ile yeni sürelerin düzenlemesine imkan tanınmıştır. İdari Yargılamada özel kanunlarla belirlenen dava açma sürelerinin neler olduğuna aşağıdaki tabloda yer verdik.
Kamulaştırma İşlerine Karşı Dava Açma Süresi | 30 gün |
Türk Vatandaşlığına İlişkin İşlemlere Karşı Dava Açma Süresi | 1 ay |
Vergi Uzlaşması Yapılamayan Kimselerin Dava Açma Süresi | 15 gün |
Götürü Matrahlar Hakkında Komisyon Kararına Karşı Dava Açma Süresi | 15 gün |
Bina İnşaat Malzemeleri Hakkında RG ilanlarına Karşı Dava Açma Süresi | 15 gün |
Petrol Kanunu’na İlişkin Usul ve Eylemlere Karşı Dava Açma Süresi | 20 gün |