
Trafik kazalarında manevi tazminat davası, karayollarında gerçekleşmiş olan ve bir ya da daha fazla motorlu taşıtın karıştığı ölümle ya da yaralanma ile sonuçlanan kazalarda daha kusurlu ya da kusursuz olan tarafın kazaya karışmış olan diğer taraflardan bir ödeme talep ettiği dava türüdür. Önemle belirtmek gerekir ki trafik kazası tazminatı bir zenginleşme aracı değildir. Mağdurun tazminat talep edebilmesinin altında yatan hukuki görüş uğradığı zararı biraz olsun giderme amacıdır.
Tazminat talep edebilecek kimsenin zararı maddi bir zarardan kaynaklanabileceği gibi psikolojisinin ağır şekilde harap olması nedeni ile manevi bir zarar da söz konusu olabilir. Talep edilebilecek tazminatın türü, mağdurun uğradığı zararın işte bu ayırımına göre değişkenlik gösterecektir.
Trafik Kazası Manevi Tazminat Davası Zamanaşımı Süresi
Gerçekleşen bir trafik kazası nedeniyle tazminat davası açmak isteyen mağdurun, karşı tarafın kusurlu eylemleri neticesinde psikolojik bir zararı söz konusu ise açacak olduğu dava türü trafik kazası manevi tazminat davası olacaktır. Manevi tazminat davası zamanaşımı süresi, somut olayın bir ceza davasına konu olup olmamasına göre değişkenlik gösterecektir. Ancak temel süre zararın ve failin öğrenildiği tarihten itibaren 2 yıl ve herhalde 10 yıldır.
Trafik kazası sonucunda acı ve üzüntü duyan kimseler manevi tazminat davası açabilecektir. Basit tıbbı müdahaleler ile hafif yaralanmalarda kazazedenin yakınlarına, akrabalarına dava açabilme imkanı tanınmamıştır. Ancak kaza neticesinde ağır bir bedensel yaralanama söz konusu ise bahsedilen bu kimseler de dava yoluna gidebilme şansına sahip olacaktırlar. Eğer gerçekleşen kaza, ölüm ile neticelenmiş ise ölenin yakınları manevi tazminat talebinde bulunabilirler.
Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Kimden İstenir?
Davacı sıfatına sahip olanlar bu iddialarını; aracın sürücüsü, aracın işleteni, aracın sahibi ya da sigorta şirketini davalı olarak göstererek öne sürebilir. Sahip ve işleten kavramları sıklıkla birbirlerine karıştırılmayken yasa koyucu Kara Yolları Trafik Kanununda aşağıdaki gibi bir düzenleme bulunmaktadır.
İşleten: Araç sahibi olan veya mülkiyeti muhafaza kaydıyla satışta alıcı sıfatıyla sicilde kayıtlı görülen veya aracın uzun süreli kiralama, ariyet veya rehni gibi hallerde kiracı, ariyet veya rehin alan kişidir. Ancak ilgili tarafından başka bir kişinin aracı kendi hesabına ve tehlikesi kendisine ait olmak üzere işlettiği ve araç üzerinde fiili tasarrufu bulunduğu ispat edilirse, bu kimse işleten sayılır.
Yine aynı kanunun 85. Maddesinin 1. Fıkrasında işleten kavramına da açıklık getirilmiştir.
Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olurlar.
Her iki madde de birlikte ele alınacak olursa, aracın ruhsat sahibi ister kişisel nedenlerle ister iş sebebiyle olsun gerçekleşen kazada davalı sıfatına sahip olacaktır.
Yaralamalı Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Davası
Bir trafik kazasında yaralanan kimse manevi tazminat isteminde bulunabilir. Yaralanmanın türüne göre kazazedenin yakınları da tazminat talebinde bulunabilir. Ancak bunun söz konusu olabilmesi için “ağır bedensel zararlar” ortaya çıkmalıdır. Aksi halde sadece trafik kazasında yaralanan kimse dava yoluna gidebilecektir. Manevi tazminat hesaplaması ve miktarını etkileyen unsurlara ve hesaplamanın nasıl yapılacağına bir başka yazımızda değineceğiz. Ancak önemle belirtmekte fayda var ki;
- Olayda kusur dağılımı,
- Davanın taraflarının içerisinde bulunduğu sosyal ve ekonomik koşullar
- Borçlar Kanunu’nda yer alan diğer hükümler
Yapılacak hesaplamada dikkate alınacaktır. Yargılamayı yapan hakimin ve davada taraf olan trafik kazası manevi tazminat avukatı için dikkat edilmesi gereken belki de en önemli nokta karar verilirken ya da talepte bulunurken güncel Yargıtay içtihatları doğrultusunda hareket edilmesidir. Bu sayede manevi tazminat hesaplaması gibi soyut bir işlem yapılırken yaşanması muhtemel hak ihlallerinin de olabildiğince önüne geçilmiş olacaktır.
Ölümlü Trafik Kazalarında Manevi Tazminat Davası
Yaralamadan farklı olarak ölümle sonuçlanan trafik kazalarında manevi tazminat davalarında talepte bulunabilecek kimse doğrudan 3. Şahıslar olacaktır. Bunlar; ölüm sebebiyle büyük acı ve üzüntü duyan ilk derece akrabalar olarak kabul edilir. Bu akrabalara anne, baba, kardeş, eş, nişanlı gibi örnekler verilebilir. Burada önemli olan vefat eden kimse ile ölümlü trafik kazasında manevi tazminat talep edecek kimsenin yakınlığı olduğu için her olayda ayrıca dikkat edilmesi gereken bir durum olarak kabul edilmelidir. Bu nedenle gerçekleşen bir kazada yakınınızı kaybettiyseniz ve bir tazminat davası açmayı düşünüyorsanız Samsun Araç Değer Kaybı Avukatı ile iletişime geçerek dava aşamasını en iyi şekilde geçirerek lehinize kazanımlar elde edebilirsiniz.
Yararlı Bağlantılar:
Borçlar Kanunu: https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.6098.pdf