Karşılıksız Çek İcra Takibi Nasıl Yapılır?

04.02.2020
5.917
Karşılıksız Çek İcra Takibi Nasıl Yapılır?

Karşılıksız çek icra takibi, günümüz ticari hayatının en önemli çözüm yollarından biridir. Çeklerini vadesinde tahsil edemeyen alacaklılar Samsun İcra Dairesi kanalı ile alacaklarına kavuşabilirler. Ancak çeke dayalı icra takibi yapabilmek için bazı şartları sağlamak gerekiyor. Çekte ibraz süresi nedir, çekte zaman aşımı ne kadardır, çeke dayalı takipte yetkili icra dairesi neresidir gibi belli başlı soruların yanıtlarını bu yazımızda cevaplayacağız.

Çeke Dayalı İcra Takibinde Hazırlık Aşamaları

Çeke dayalı icra takibi yapabilmek için öncelikle süresi içerisinde çekin bankaya ibraz edilmiş olması gerekmektedir. Bu süre keşide yeri ile ödeme yerinin farklı olup olmamasına göre değişiklik gösterecektir.

Çekte ibraz süresi, eğer keşide yeri ile ödeme yeri aynı ise 10 gün, farklı ise 30 gün yine farklı fakat ayrı kıtada ise 3 aydır. Keşide yeri çekin üzerinde yazmaktadır ancak; süre hesabı yapılabilmesi için ödeme yerinin bilinmesi gerekmektedir. Çeklerde ödeme yeri genellikle çek üzerinde banka logosunun altına bulunan şubedir. Tarih hesaplamaları bu durum dikkate alınarak yapılmalıdır.

Süresi içerisinde bankaya ibraz edilen çek için banka tarafından kontroller yapılır. Keşideciye ihtar çekilir ve 7 gün süre verilir. Eğer bu 7 gün içerisinde ödeme yapılmaz ise artık alacaklı icra takibi yoluna gidebilecektir.

Çek icra takibi yetkili icra dairesi, borçlunun ikametgahının bulunduğu yerdeki genel yetkili icra dairesinde (HMK. 6.md.) ve muhatap bankanın bulunduğu yer, ödeme yeri sayıldığından buradaki icra dairesinde (HMK. 10.md.) ve ayrıca İİK.nun 50/1.maddesi uyarınca çekin keşide edildiği yerdeki icra dairesinde yapılabilir.

İcra takibi açıldıktan sonra karşılıksız çekin borçlusu takibe yasal süresi içerisinde itiraz etmezse takip kesinleşir ve mal varlığı üzerinde alacaklı lehine hacizler işlenebilir.

Karşılıksız Çekte Hapis Cezası

Karşılıksız çekte hapis cezası, kanun koyucu tarafından ticari hayatı güvence altına almak adına düzenlenmiştir. Günümüzde çok eleştiriliyor ve dönem dönem kaldırılması gündeme geliyor olsa da henüz bu yönde bir girişim bulunmuyor. Keşide ettiği çek karşılıksız olan kimse şikayet üzerine yargılanır ve aleyhinde adli para cezasına hükmedilir. Eğer bu para cezasını ödeyemezse para cezası hapis cezasına çevrilir. Şikayet edildikten sonra çek bedelinin ödenmesi halinde alacaklı vekili tarafından şikayetten vazgeçilirse cezaya hükmolunmaz.

İcra Ceza Mahkemesi tarafından hükmedilen adli para cezasının miktarı çek bedelinden az olamaz. Ayrıca hakkında cezaya hükmedilen kimsenin tekrar çek düzenlemesine, çek hesabı açmasına tedbir koyulur.

Karşılıksız Çek İcra Takibi Hakkında Yargıtay Kararları


Karşılıksız Çek İcra Takibi Nerede Açılır?

Somut olayda; muteriz borçluların icra mahkemesinde yetki itirazında bulunurken, takip konusu çekin keşide yerinin Bodrum olduğunu, borçluların ikametgahlarının Yalvaç adliyesi dahilinde bulunduğunu, … İcra Dairesinin yetkisiz olduğunu ileri sürdükleri, ancak birden fazla olarak ifade ettikleri yetkili icra dairelerinden hangisini seçtiklerini belirtmedikleri anlaşılmıştır. Bu durumda muteriz borçlular, yetki itirazında, HMK’nın 19/2. maddesinde yazılı “birden fazla yetkili mahkeme varsa seçtiği mahkemeyi bildirir” hükmünü yerine getirmemiştir. Bu nedenle, borçluların yetki itirazının geçersiz olduğunun kabulü gerekir. O halde, mahkemece yetki itirazının reddi ile borçluların sair itiraz ve şikayetlerinin esasının incelenmesi gerekirken, yetki itirazının kabulü yönünde hüküm kurulması isabetsiz olup, mahkeme kararının Dairemizce bu nedenle bozulması gerekirken maddi hataya müsteniden onandığı anlaşılmakla, alacaklının karar düzeltme isteminin kabulüne karar vermek gerekmiştir.

Karşılıksız Çekte Hapis Cezası

Şikayet dilekçesinde 5271 sayılı CMK’nın 170. maddesinde belirtilen iddianamenin bütün şekil koşullarının bulunması zorunlu olup, icra mahkemesi şikayet dilekçesindeki suçlanan kişi ve isnat edilen eylem ile bağlı olup, resen araştırma ilkesi icra mahkemesinde uygulanamayacağından, isnat edilen eylem ile ilgili olarak takip borçlusu şirketin suç tarihindeki yetkilisi olan gerçek kişinin ismi ve kimlik bilgileri bildirilmeden cezai sorumluluğu bulunmayan tüzel kişi ismi yazılarak İİK’nun 345. maddesindeki yasal düzenlemeye aykırı olarak şikayette bulunulduğu… İcra İflas Kanununda düzenlenen suçlarda dava açan belge olan şikâyet dilekçesinin 5271 sayılı CMK’nun 170. maddesi uyarınca iddianamenin bütün şekil şartlarını içermesi zorunluluğunun bulunmaması, geniş manasıyla yapılan bu yargılamanın ceza yargılaması olması ve bu nedenle sınırlayıcı hüküm bulunmadığı durumlarda ceza yargılamasının ilgili hükümlerinin uygulanmasının gerekmesi nedeniyle, şikâyet dilekçesinde numarası yazılı olan ve yargılama dosyasına getirtilen icra dairesi dosyasında bulunan Ticaret Sicil Memurluğundan gelen belgede söz konusu şirket yetkilisinin açıkça belli olması karşısında, yerel mahkemece şirket yetkilisi olarak belirtilen kişi sanık olarak kabul edilerek yargılamaya devam olunması gerekirken davanın reddine karar verilmesi isabetli değildir. Bu itibarla, yerel mahkeme direnme hükmünün, icra dosyasında şirket yetkilisi olduğu belirlenen kişinin sanık olarak kabul edilip yargılamaya devam edilmesi gerektiği gözetilmeden, davanın reddine karar verilmesi isabetsizliğinden bozulmasına karar verilmelidir.

Ziyaretçi Yorumları

Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu aşağıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.