Yöneticilerin fazla mesai ücreti alması konusunda iş kanunumuzda bir yasak bulunmamaktadır. Ancak Yargıtay’ın içtihat oluşturan kararlarında ekseriyetle üst düzey yöneticileri fazla çalışma ücreti almaktan muaf tutuyor olması sebebiyle uygulamada çelişkiler oluşmaktadır. Bu durumun sebebinin de üst düzey yöneticilerin kendi çalışma saatlerini kendileri belirliyor olması ve maaşlarının yüksek olmasına bağlamaktadır.
İşçilik alacakları davalarının büyük bir çoğunluğunu fazla mesai ücret alacağı oluşturmaktadır. Zira pek çok çalışan hak ettiği fazla çalışma ücretini alamıyor olması nedeni ile iş akdini feshetmektedir. İlk derece mahkemeleri de açılan bu tür davaları eğer ispat söz konusu ise kabul etmektedir. Kabul ile işçinin iş akdini haklı fesih ettiği için kıdem tazminatına hak kazanması da söz konusu olur.
Üst Düzey Yönetici Ne Demek?
İşyeri yöneticisinin fazla mesai alacak davası açması önünde bir engel bulunmamaktadır. Bu hususta önemli olan ise yönetici ya da üst düzey çalışan kavramının içerisine hangi hallerin girdiği olacaktır. Bu durum değerlendirilirken işletme organizasyonu ele alınmalıdır. Halihazırda Sosyal Sigortalar ve GSS Kanununda üst düzey yöneticinin tanımı yapılmış olsa bile her işletme için durum aynı olmayabilir.
İşyeri müdürü fazla mesai davası için Yargıtay’ın bir kimseyi üst düzey yönetici, müdür olarak kabul etme ölçütleri; işyerinin bütününü idare eden, işçi işe alan ya da çıkartan kimselerden olmaktır. Bir diğer söyleyiş ile çalışan, işveren vekili gibi hareket edebiliyor ise artık onun üst düzey yönetici olduğu kabul edilmelidir. Örnek gösterilebilecek üst düzey yönetici pozisyonları aşağıdaki gibidir:
- İşletme müdürü,
- Fabrika müdürü,
- Genel müdür,
- Proje müdürü,
- Şantiye şefi,
- Mağaza müdürü,
- Banka müdürü,
- Bölge müdürü.
İşyeri Yöneticisinin Fazla Mesai Alacak Davası
İşyeri yöneticisinin fazla mesai alacak davası açabilmesi için yasaya göre çalışma sürelerini aşan bir çalışmasının bulunması gerekir. Yargıtay ise yerleşik içtihatlarında işyeri müdürlerinin, yöneticilerinin olağan çalışma sürelerinin kapsamında olmadığını kabul etmektedir. Ancak bu değerlendirme yapılırken sadece işçinin işyerindeki pozisyonunun üst düzey yöneticilik vasfına haiz olması değil diğer ölçütler de bir arada değerlendirilir. Bu ölçütler maaş ve amirliktir. Buna göre işçinin üst düzey yönetici olması durumunda çalışma süreleri yine bir diğer kişi tarafından belirleniyorsa fazla çalışma ücreti alabilecektir. Yine işçi üst düzey yönetici vasfında olsa bile almış olduğu maaşın düşük olması, fazla mesai ücretini kapsamaması hallerinde de yöneticilerin fazla mesai ücreti alması söz konusu olacaktır.
Samsun’da İşçi Davaları
İşçi davaları Samsun İş Mahkemesi’nde avukat yardımı ile takip edilmesi faydalı olan uyuşmazlık türleridir. İş Mahkemelerinde yapılan yargılamaların her iki tarafı için de bir vekil ile temsil edilmek faydalıdır. Zira hukukumuzun temel kaidesi ispatlanabilir iddiaları usul kurallarına uygun bir biçimde mahkeme önünde sunabilmektir. Samsun işçi alacakları davasının da avukat ile takip edilmesinde bu nedenle fayda vardır. Yöneticilerin fazla mesai ücreti alması da bir işçilik alacağıdır.
Samsun’da işçi alacak davası İş Mahkemesi süreci avukat ile yürütülmelidir. İhtarname sürecinden başlayan sürecin arabuluculuk aşaması da dahil olmak üzere iyi bir şekilde idare edilmesi gerekmektedir.
Yöneticilerin Fazla Mesai Ücreti Alması Hakkında Yargıtay Kararları
Yöneticinin Fazla Mesai Yapmak İçin Emir Alması
İşçinin kendisine fazla çalışma yapması yönünde talimat verildiğini iddia etmesi durumunda bunu ispatlaması gerekmektedir. O halde üst düzey yönetici bakımından şirketin yöneticisi veya yönetim kurulu üyesi tarafından fazla mesai yapması yönünde bir talimatın verilip verilmediğinin de araştırılması gerekir. İşyerinde yüksek ücret alarak görev yapan üst düzey yöneticiyse iş veren tarafından fazla mesai yapması yönünde açık bir talimat verilmemişse görevinin gereği gibi yerine getirilmesi noktasında kendisinin belirlediği çalışma saatleri nedeniyle fazla mesai yapması söz konusu değildir.
Maaşı Düşük Olan Yönetici Fazla Mesai Alabilir
Her ne kadar Dairemizce, davacının işyerinde işletme müdürlüğüne vekaleten baktığı dönemde, yüksek aylıkla ve üst düzey yönetici sıfatıyla çalıştığı, bu nedenle fazla çalışma ücretine hak kazanamadığı gerekçesiyle önceki karar bozulmuş ise de,davacının yine gıda mühendisi ücreti ile çalıştırıldığı, iş akdinin feshedildiği 03.05.2012 tarihinde son ücretinin aylık net 1.200,00 TL olduğu, ödenen ücretin vekaleten yürüttüğü işletme müdürlüğünün yetki ve sorumluluklarının karşılığı olmadığı anlaşılmakla, davacının üst düzey yönetici koşullarına sahip bulunmayıp, mevcut delil durumuna göre fazla çalışma alabilecek personel niteliğinde olduğu ve davacının fazla mesai ücret alacağının tanık beyanları ve dosya kapsamına göre değerlendirilerek karar verilmesi gerektiği anlaşılmıştır.
Şantiye Şefi Fazla Mesai Ücreti Alabilir mi?
Somut olayda davacı işçinin şantiye şefi olarak çalıştığı tartışmasız olup fiilen çalıştığı yurt dışı şantiye işyerinde en üst düzey çalışan durumundadır. Dairemiz uygulamasına göre çalışma düzenini kendisinin belirleyebilecek konumda olan şantiye şefinin, fazla çalışma ücreti talep etmesi mümkün olmadığından talebin reddine karar verilmesi gerekirken, Mahkemece yazılı şekilde kabulü yönünde hüküm kurulması hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir.
Mağaza Müdürü Fazla Mesai Ücreti Alabilir
Somut olayda, mağaza müdürü olan davacı diğer mağaza müdürünün hafta tatili kullandığı, yıllık iznini kullandığı ve bayram izinlerini kullandığı yahut raporlu olduğu dönemlerde iki mağaza müdüründen tek mağaza müdürünün olması sebebiyle bu dönemlerde sabah 07.30 ile akşam 22.00 saatleri arasında çalıştığını iddia etmiştir. Her ne kadar mahkemece davacının davalı işyerinde mağazada üst düzey yönetici konumunda tek mağaza müdürü olarak çalıştığı, emir ve talimat alabileceği kendisinin üstünde birisinin bulunmadığı, mesai saatlerini kendisi belirleyebilecek konumda çalıştığından fazla mesai alacağı reddedilmişse de, davalı tanık beyanlarından da davacının işyerinde fazla mesai yaptığının anlaşıldığı, dosyada bulunan imzasız ücret bordrolarında da fazla mesai tahakkuku olduğu nazara alındığında davalının fazla mesai yapmadığı savunması ile çeliştiği tespit edilmiştir. Hal böyle olunca söz konusu tahakkuklar mahsup edilerek fazla mesai alacağının hesap edilmesi gerekirken yazılı şekilde reddi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
